Шығыс Қазақстан облысының мемлекеттік архиві және оның филиалдары

Манаков Юрий Семенович

Манаков Юрий Семенович – Лениногор-Риддер қаласының ақын-прозигі, Ресей Жазушылар Одағының мүшесі, Мәскеу халықаралық поэтикалық "Золотое перо" конкурсының лауреаты және дипломанты, он бір өлеңдер мен проза кітабының авторы. 

1957 жылының 28 қаңтарында Шығыс Қазақстан облысының Лениногор қаласында дүниеге келді. Әкесі, Семен Лукич, Челябинск губерниясы Юргомыш ауданының Вишневая ауылының тумасы, ал шешесі, Нина Алексеевна (Алькова) Алтай өңірінің Черепановское ауылының тумасы.
2-ші ауданның 8 жылдық мектебінің 7-ші сынып окушысы Юрий Манаковтың алғашқы шығармалары «ақындық зерттеулері» 1971 жылы 9 мамыр күнінің қарсаңында «Лениногорская правда» газеттерінің беттерінде алғаш рет басылды.
Осылай жас ақын қалалық газеттің тұрақты авторы, ал 1975 жылдан - тілші болды.

Юрий Семеновичтің шығармаларының ерекшеліктерінің бірі, Кенді Алтай табиғатымен – «Малая Родина» бірегейлігі. 

Описать природу трудно,                    
Невозможно, я скажу.                         
Шёпот листьев изумрудных                 
Не ложится на строку.                         
И пихта не машет веткой,                   
И рябина не грустит,                            
И сосна с улыбкой детской                   
Миг молчания не хранит.     15.06.1972 ж.            

1975-1977 ж.ж. Юрий Манаков Орта азаматтық борышын азиялық әскери округінің зеңбіректі әскерлерінде өтеді. Кіші сержант Манаковтың өлеңдері «Боевое знамя» әскери газетінде басылған. 1978 жылы Орта азиялық әскери округі жауынгерлерінің «Солдатские зори» атты ұжымды өлеңдер жинағында, ал 1980-1990 жж. «Сахалин» альманахында, «Сибирь», «Алтай», «Простор», «Русская сила» шығы журналдарында басылымға шықты. 

Юрий Манаков журналист мамандығын 1984 жылы Иркутскідегі университетінде алды. Осы мамандық бойынша Юрий Манаков Сахалинде радиохабарлау және теледидар бойынша облыстық комитетінің редакторы болып 20 жыл жұмыс істеді, 1987-2005 ж.ж. аралығында Юрий Манаков Шығыс Қазакстанның телерадио комитетінде Лениногор қаласының радиосында жұмыс істеді, «Лениногорская правда» және «Наш дом» қалалық газеттерінде редакциялау жұмыстарын жүргізді. 

Ю.С. Манаковтың шығармашылық қызметінің құжаттарды өлеңдер жинақтары және проза "Сердцем причастен" "Риддерские самоцветы» (2003), «Русский характер» кітабы (2006), «Алтайский притор» өлеңдер кітабы (2003), «Обронила синица перо из гнезда» романы (2012), «Красный корень» өлеңдер кітабы (2014), «Родина моя» суреттер эскиздері бар проза жинағы (2016), «Память обо мне - до поворота» таңдаулы (2017) таңдаулы, мақалалар (2004-2007), очерктер, әңгімелер, өлеңдердер (1972-2017). 

Юрий Манаковтың отанға, адамдарға деген шексіз махаббаты оны тарихи шығармаларды жасауға, оны мұқият зерттеуші-өлкетанушы ретінде ашты. Осы үрдістерді Юрий Манаковтың «Русь от набегов охранять», «Алтайская быль» өлеңдерінен және «О Родине» атты дастанынан көруге болады. 

Туған жерінің табиғи байлықтарының жойылуы туралы өз ойларын тура және ашық турде жазады:  

         Говорят этот край диким исстари был.
         Дичь и звери, и рыба. Но как бы не так!
         Этот край одичал в час, когда истребил
         Человек все живое в окрестных местах.  

2006 жылының сонында Юрий Манаков Ресей Федерациясына қоныс аударды. Қазіргі таңда ол Мәскеуде өмір сүріп және жұмыс істейді. 2017 жылдың 27 желтоқсанында Ресей Жазушылар одағының мүшелігіне қабылданды. «Кіші Отанына» жылына екі рет келіп тұрады, осында жаңа шыгармашылыққа деген күш жігер, шабыт алады. Осы жинақтағы «Вольное сердце» өлеңі ақынның өзінің Отанына деген шексіз махаббатына толы еркін жүрегіндегі жасырын сырын ашады: 

Я бродяга, который к Байкалу                   А в тени вологодской Софии
Не единожды подходил.                             Я молился под сенью крестов.
Да и на Сахалине, бывало,                         Где бы не был я, отсвет России
У заливов костры разводил.                       Нисходил на меня с облаков.
На Алтае с вершин белогрудых                 Посещал я московские храмы,
Я приветствовал солнечный день.             Возрожденные монастыри.
Не скажу я, что мне было худо –               Отчий мир мой, он радостный самый,
Много видел я добрых людей.                   В вольном сердце лампадкой горит. 

2007 жылы Юрий Семенович Манаков өзінің жеке архивінің бір бөлігін ШҚО мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының «Мемлекеттік архив» КММ Риддер филиалына сақтауға берді. Құжаттардың құндылығына сараптама жүргізілгеннен кейін 1957-2007 жылдардан 21 іс қалыптастырылды, олар № 361 қордың №1 тізімдемесіне жеке тектік құжаттарының топтамасына" енгізілді.
2017 жылы тізімдеме жалғастырылды. Оған 1986-2017 жж. 16 іс енгізілді.